Het Control and Reporting Centre (CRC) van de Belgische Luchtcomponent controleert en bewaakt dag en nacht het luchtruim boven België en Luxemburg. Indien nodig begeleidt het ook de interceptie-missies van het quick reaction alert (QRA). Die taken vallen onder de permanente luchtbewakingsopdracht van de NAVO en zijn een verplichting voor elke bondgenoot. Het CRC is een tweetalige eenheid van momenteel ongeveer 230 personen.
Het Control and Reporting Centre werd opgericht in 1955. In volle Koude Oorlog hielden de radaroperatoren een oogje in het zeil voor een eventuele aanval uit het oosten. Als onderdeel van dit NATO Integrated Air and Missile Defense System zijn de basistaken van de eenheid echter niet veranderd, namelijk te allen tijde de integriteit verzekeren van het Belgisch-Luxemburgs luchtruim. Naast die opdracht van luchtverdediging voor de NAVO steunt de eenheid de strijd tegen het terrorisme in het kader van homeland defence en het trainingsprogramma van de Belgische F-16-piloten.
Naast deze operationele kerntaak staat het CRC ook nog in voor technische steun aan Air C2 CIS systemen, niet alleen aan de eigen Air Defense systemen, maar ook aan Air Traffic Management–systemen, Meteo-systemen en Communications, Navigation and Surveillance systemen van alle vliegbases van de Luchtcomponent.
Het CRC huisvest ook het National Airspace Security Center (NASC). Dit interdepartementaal agentschap bestaande uit experten van Defensie, Politie, Douane en het Bestuur van de Luchtvaart (DGLV), staat in voor het verzamelen, analyseren en herverdelen van informatie over luchtincidenten op een gecentraliseerde manier voor exploitatie aan de bevoegde instanties.
Vele mannen en vrouwen hielden gedurende 65 jaar het Belgisch-Luxemburgse luchtruim permanent in de gaten vanuit een bunker 33 meter onder de grond in Glons. Die ondergrondse infrastructuur hebben ze sinds kort ingeruild voor een nieuwe, ultramoderne werkomgeving. En die staat bovengronds! De werken gingen van start op 7 november 2017. Tijdens de Covid-19-crisis moest het CRC niet enkel de dagelijkse werking blijven verzekeren met toepassing van de coronamaatregelen. Ook de voorbereidingen voor de verhuis naar het nieuwe gebouw op de luchtmachtbasis van Bevekom kwamen om de hoek kijken.
De operatiezaal ziet er heel indrukwekkend uit met metershoge flatscreens van muur tot muur, over wel dertien meter. Een heus Air Command & Control Centre waardig.
Eens operationeel zal het CRC het Rescue Coordination Centre (RCC) overnemen van het ATCC en ook onderdak bieden aan het National Airspace Security Center. Dat NASC is een Belgisch interdepartementaal agentschap waarin Defensie, politie, douane en de FOD Mobiliteit op een gecentraliseerde manier zullen samenwerken om alle informatie over luchtincidenten te verzamelen, te analyseren en aan alle betrokken diensten te verdelen.
In de eerste plaats zorgen de radaroperatoren van het radarstation voor de samenstelling van een radarbeeld en de identificatie van alles wat daarop te zien is. Dit noemen we de recognized air picture (RAP). De track production officer (TPO) identificeert elk contact dat de radar detecteert en geeft het een aantal gegevens mee. Dit gebeurt aan de hand van de gegevens die het toestel zelf uitzendt en andere data zoals het vluchtplan. Elk land is binnen zijn verantwoordelijkheidszone verantwoordelijk voor dit radarbeeld. In het voormalige CRC in Glons stond daarvoor een medium power radar (MPR), maar die is in 2015 buiten dienst gesteld.
De Luchtcomponent stelt echter al langer het radarbeeld samen op basis van andere radars waarvan we het beeld binnenhalen via datalinks. Om een optimale detectie van alle luchtbewegingen te garanderen, hebben we een verscheidenheid aan militaire 2D- en 3D-radars tot onze beschikking. Ook een netwerk van civiele radars versterkt de mogelijkheden. Elke individuele operator kan een slimme selectie maken van de beschikbare radars, afhankelijk van de missie die hij moet uitvoeren. Om het luchtbewakingsbereik te voltooien gebruiken we de 2D-radars. De 3D-radars zijn dan weer een noodzaak bij het volgen van doelen die geen medewerking verlenen.
De radaroperatoren detecteren en identificeren elke vliegbeweging binnen de Belgische verantwoordelijkheidszone. Zo zijn de luchtgevechtsleiders paraat om bij de minste afwijking in te grijpen. Dit kan gaan om een brede waaier aan incidenten: een vliegtuig dat de communicatie verliest, een vliegtuig in nood, een verdacht vliegtuig, over gevoelige zones zoals kerncentrales vliegen, het illegaal gebruik van drones, enzovoort.
De luchtgevechtsleiders staan in direct contact met de quick reaction alert (QRA) interceptors. Dit zijn twee gewapende F-16-jagers die dag en nacht stand-by staan, klaar om indien nodig binnen vijftien minuten op te stijgen. Sinds 1 januari 2017 zijn die F-16’s voor intercepties boven het Benelux-luchtruim afwisselend afkomstig van de Nederlandse en Belgische luchtmacht. De Nederlandse evenknie van het CRC is hiervoor het Air Operations Control Station (AOCS) in Nieuw-Milligen. Bij een incident initiëren en coördineren die radarcentra een gepaste reactie.
Afhankelijk van waar het luchtruim wordt geschonden, zal een van de twee centra de QRA F-16’s in de lucht sturen. Zij proberen na te gaan wat de intenties zijn van het verdachte civiele of militaire vliegtuig. Dit heet een scramble. De piloten kunnen op enkele minuten tijd opstijgen en een onderschepping uitvoeren. De gevechtsleiders leiden de gevechtsvliegtuigen met relevante informatie (hoogte, snelheid, locatie, …) naar het verdachte vliegtuig. Om hun onderscheppingsopdracht uit te voeren, mogen de QRA-toestellen de geluidsmuur doorbreken.
Het kan dus gebeuren dat het Belgische CRC twee Nederlandse F-16’s oproept om boven België een verdacht toestel te onderscheppen. Het omgekeerde kan ook. Zo onderschepten in 2018 Belgische F-16’s van de vliegbasis in Florennes een Russische supersonische nucleaire bommenwerper zonder gekend vliegplan boven de Noordzee, ten noorden van de Waddeneilanden. De aansturing van de Belgische vliegtuigen gebeurde toen vanuit het Nederlandse luchtgevechtsleidingscentrum van Nieuw-Milligen.
Hoewel de operatoren van het CRC een splinternieuw gebouw hebben, neemt zijn personeel ook geregeld deel aan operaties in het buitenland, bijvoorbeeld aan de NAVO-missie Baltic Air Policing in Litouwen of Estland of Operation Valiant Bat in de Verenigde Arabische Emiraten. Een andere mogelijkheid is een langdurige tewerkstelling in het buitenland als gespecialiseerd personeel bij NAVO-eenheden zoals het Combined Air Operations Center in Uedem en de NATO Airborne Early Warning & Control Force in Geilenkirchen. Daar zijn ze zelfs onderdeel van de crew van de AWACS-radarvliegtuigen van de NAVO. Voor al die internationale opdrachten zet de eenheid in totaal permanent ongeveer twintig collega's in.
1950
In Maldegem en Bevekom worden twee radarstations opgericht: Ground Control Interception (GCI) N°1 en N°2.
1953
De radar en het GCI N°2 van Bevekom verhuizen naar Glons. Ook het Reporting Centre van de AVIA in Evere verhuist naar Glons.
1955
Eind 1954 verandert de naam van het GCI N° 2 in CRC N° 2 (Control and Reporting Center) en vergroot het takenpakket. Naast luchtintercepties controleren, bewaakt het nu ook het luchtruim van heel België.
1961
Pas in 1961 komt de naam CRC Glons in gebruik in plaats van CRC N° 2. De roepnaam (callsign) ‘Racket’, die tot hiertoe in gebruik was, wordt vervangen door ‘Efflux’, die tot vandaag bestaat.
April 1972
De medium power radar (MPR) wordt in gebruik genomen. Die radar is sindsdien het niet te missen symbool van het CRC Glons. Het is een driedimensionale radar met twaalf boven elkaar liggende radarlobben. Hierdoor kan de radar ook de hoogte van de gedetecteerde toestellen berekenen.
1982
De E-3A AWACS vliegende radarvliegtuigen die in 1978 werden aangekocht, worden aan de NAVO geleverd. Na de testfase is de vloot operationeel vanuit het Duitse Geilenkirchen, net over de grens. Officieren en onderofficieren van het CRC hebben de mogelijkheid om enkele jaren van hun carrière aan boord van die vliegtuigen te werken en deel uit te maken van de crew.
30 op 31 maart 1990
Hoogtepunt van de Belgische UFO-golf. Het CRC Glons scrambelt twee F-16-jachtvliegtuigen van de vliegbasis van Bevekom.
1993
Grote verbouwingswerken in de bunker: asbest verwijderen, air surveillance room, plaats maken voor het Air Command and Control System (ACCS).
29 juni 2015
De MPR-radar wordt uit dienst genomen.
1 mei 2017
Vanaf nu kan het CRC ook Nederlandse F-16’s tasken wanneer die instaan voor een QRA-opdracht boven België en Luxemburg. Door een bilateraal akkoord wordt de QRA-opdracht sinds 1 januari 2017 immers afwisselend uitgevoerd door Belgische en Nederlandse F-16’s.
7 november 2017
Eerste steenlegging van het nieuwe CRC-gebouw in Bevekom.
11 oktober 2018
Het smaldeel controle van het CRC Glons ontvangt de tradities en de naam van het 11de smaldeel, nadat die gestopt is met de vliegopleidingen in de Advanced Jet Training School in Cazeaux.
2 april 2019
Luitenant-kolonel van het vliegwezen Ann D’hondt is de 25ste en eerste vrouwelijke bevelhebber van het CRC.
Najaar 2020
Het CRC verhuist van Glons naar de nieuwe gebouwen van in Bevekom.
5 oktober 2020
Onze luchtverdedigingsoperatoren zijn operationeel vanuit hun ultramodern nieuw operatiecentrum in Bevekom.
14 april 2021
Officiële sluiting van het radarstation van Glons na zeventig jaar.
5 oktober 2021
Het Control and Reporting Centre (CRC) in Bevekom wordt officieel ingehuldigd.
De operatoren van ons systeem voor luchtbewaking en controle merken een luchtincident op in het Belgisch luchtruim.
De scramble is het opstarten van de alarmprocedure om bewapende jachtvliegtuigen zo snel mogelijk op te laten stijgen en ze naar het verdachte toestel te begeleiden. Luchtincidenten kunnen van militaire of niet-militaire aard zijn.
Een luchtincident van niet-militaire aard kan bestempeld worden als een renegade. Die naam gebruiken ze bij een vermoeden dat het burgertoestel gebruikt kan worden als een wapen voor een terroristische aanval.
Een TPO maakt deel uit van het operationele team dat instaat voor de productie en de verdeling van het luchtbeeld. De TPO leidt de sectie air surveillance (luchtbewaking) gedurende de dagelijkse operaties en gedurende een lucht- of renegade-incident tijdens de bewaking van het luchtruim.
De MS/FA leidt een luchtgevechtsleidingssectie gedurende de dagelijkse trainingsmissies met gevechtsvliegtuigen en gedurende een lucht- of renegade-incident tijdens de bewaking van het luchtruim.
De DADO/MC leidt de operationele crew van het CRC tijdens de uitvoering van de dagelijkse operaties en coördineert de uitgevoerde interventies tijdens een lucht- of renegade-incident.
Onze veiligheid begint in het buitenland. Daarom geven honderden militairen dagelijks het beste van zichzelf in operatiegebieden over de hele wereld.
Onze missie in
Sinds 2014 zijn de relaties met Rusland opnieuw gespannen. De NAVO versterkt haar aanwezigheid in Oost-Europa om zo haar vastberadenheid te tonen, zowel op land (Enhanced Forward Presence), in de lucht (Baltic Air Policing) als op zee (Standing NATO Mine Countermeasures Group). Op 24 februari 2022 werd met de Russische inval in Oekraïne duidelijk dat de inspanningen van de NATO niet overbodig zijn.
Onze missie Oost-EuropaOnze missie in
De Dienst voor Opruiming en Vernietiging van Ontploffingstuigen (DOVO) heeft haar hoofdkwartier in Oud-Heverlee. Ze staat in om achtergebleven munitie en niet-ontplofte explosieven op te ruimen, te neutraliseren en te ontmantelen.
Onze missie België: DOVOOnze missie in
Onze Luchtcomponent bewaakt samen met Nederland permanent het luchtruim boven de Benelux. Een radarsysteem en -operatoren houden een oogje in het zeil. Om België en zijn inwoners te beschermen, kunnen jachtvliegtuigen verdachte toestellen in het luchtruim onderscheppen, controleren en desnoods neutraliseren.
Onze missie de Benelux: QRAWerken bij Defensie is niet zomaar een job, het is een missie. Soms zal je verder moeten gaan dan je zelf wist dat je kon. Maar daar krijg je ook veel voor terug: voldoening, vrienden voor het leven, het gevoel dat je een verschil maakt.
Werkzekerheid
Je houdt wel van wat afwisseling maar vindt dat werkzekerheid ook zijn voordelen heeft. Ook met een contract van bepaalde duur, heb je bij ons tal van mogelijkheden en weet je altijd duidelijk waar je aan toe bent.
Extralegale voordelen
Bij Defensie werken betekent niet alleen een aantrekkelijk loon, maar ook een heleboel extralegale voordelen. Ga je graag goedkoop op vakantie? Wil je een huis huren aan een betaalbare prijs? Voordelig pretparken bezoeken? Mooie kortingen krijgen op allerlei producten en diensten die onze sociale dienst aanbiedt in haar webshop misschien? Hier krijg je een overzicht van de belangrijkste extralegale voordelen bij Defensie.
Gelijke kansen
Iedereen gelijke kansen. Veel werkgevers goochelen ermee. Maar hoe vaak is dat ook de realiteit? Bij Defensie wel. Het ligt namelijk vast in de wet. Je krijgt dezelfde kansen als iedereen ongeacht je achtergrond, je geslacht of je geaardheid.
Katrijn (26), Officier kinesitherapeute
Pablo (41), Burger technisch tekenaar
Tom (19), Elektromecanicien (voertuigen)
Sigrid (28), Luchtverkeersleider
Sander (32), Onderofficier navigatie
Alexander (23), Officier ICT system engineer
Ruben (43), Officier reservist chirurg
Laura (25), Officier luchtgevechtsleidster
Frédéric (45), Frédéric, reservist verbindingsofficier bij de marine
Kevin (24), Soldaat technicus vliegtuigen
Arnaud (38), Bachelor Avionics
Thierry (35), Burger Cyber Security Expert
Maxime (29), Onderofficier munitie technieker
Céline (32), Geneesheer
Jurgen (30), Onderofficier Paracommando
Sam (25), Soldaat kannonnier
Stéphane (37), Student reservist onderofficier ICT
Arne (24), Onderofficier maritieme verbindingen
Yannick (35), Onderofficier Infanterie
Thomas (24), Onderofficier vliegtuigtechnicus
Tom (32), duiker/ontmijner
François (25), Elektromecanicien (voertuigen)
Sarah (29), Burger jurist
Mégane (27), Magazijnier
Sara (24), Onderofficier medisch laboratorium technoloog
Elisabeth (30), Officier arts
Loïc (23), Elektromecanicien (ondersteuningssystemen)
Xavier (35), Technisch officier Marine
Kevin (31), Ambulancier Paracommando
Chris (25), Officier dek Marine
François (25), Officier maintenance manager
Michel (50), Hulptechnicus
Wendy (33), Radar/sonar operator
Tom (25), Ambulancier Paracommando
Axel (36), Technicus communicatie en informatiesystemen
Kervan (38), Opleider van rekruten Paracommandos
Rodolphe (21), Onderofficier inlichtingen
Sophy (21), Officier ingenieur
Marvin (28), Onderofficier technieker elektronica en optronica
Fred (37), Onderofficier CBRN
Florent (27), Mechanieker auto en vrachtwagen
Cédric (30), Beheerder wisselstukken
Pieter (28), Force Protection
John (47), Onderofficier Artillerie
Guillaume (32), Instructeur bij de Marine
Matthias (33), Officier tandarts
Dieter (21), Infanterist
Niels (27), Vliegveldbrandweer
Jessica (30), Onderofficier kok
Fabrice (33), Soldaat CBRN
Stephan (41), Piloot
Joyce (32), Onderofficier ICT
Rémi (32), Officier burgerlijk ingenieur
Lori (21), Matroos
Johan (28), Verantwoordelijke communicatie en netwerken
Didier (34), Bachelor in Verpleegkunde